Letters Drawn in Bone. Alphabets of Islamic València on Bovid Scapulae

Abstract

A study is presented on the scapulae of bovids recovered in the urban excavations of the city of València, with chronologies ranging from the ninth century to the beginning of the thirteenth, all of them with Arabic alphabets incised or chiseled. For the first time they have been studied jointly and three new specimens are unveiled, two from Street Verge de la Misericòrdia, and one found in the recent excavations of the Islamic wall. To undertake the functional analysis of these bones, it is first to address the examination of the Arabic alphabet and its social uses. From an archaeological and epigraphic point of view, the results are presented and the hypotheses that have been formulated and discussed about the fate of these objects are analyzed: one prophylactic and one educational. It is proposed to add the thesis, according to the characteristics of the Valencian material, of its artisanal character. After highlighting the importance of these pieces as examples of literacy on the part of society and valuing the artisanal work carried out for their elaboration, it is proposed that they are objects used for didactic purposes to promote learning and that they would be used as a sample to copy the letters and practice artisan techniques.
  • Referencias
  • Cómo citar
  • Del mismo autor
  • Métricas
Alfayé, S. (2004): “La Escondilla: un posible yacimiento celtibérico en las inmediaciones de Peñalba de Villastar (Teruel)”. En Beltrán, F. (ed.): Antiqua luniora. En torno al Mediterráneo en la Antigüedad. Zaragoza: Prensas Universitarias de Zaragoza, pp. 155-171.

Anderes, C. (2006): Il y a un os! Artisanat d’un matériau singulier: de l’os à l’objet. Nyon: Musée Romain de Nyon.

Barceló, C. (1984): Minorías Islámicas en el País Valenciano. Historia y dialecto. Valencia: Universidad de Valencia. Madrid: Instituto Hispano-Árabe de Cultura.

Barceló, C. (1998): La escritura árabe en el País Valenciano. Inscripciones monumentales. Valencia.

Barceló, C. (2018): “Epigrafia àrab en ceràmica”. En Armengol, P. (coord.): L’argila de la mitja lluna. València: Ajuntament de València, pp. 235-266.

Barceló, C. (2020a): “Epitafios árabes de taifas, cuatro valencianos y dos de Toledo”, Saitabi, 70, pp. 179-207.

Barceló, C. (2020b): “Inscripciones árabes de Castellón: una obra almohade en La Rodana (Almedíjar, 1190)”, Quaderns de Prehistòria i Arqueologia de Castelló, 38, pp. 171-184.

Barone, R. (1976): Anatomie comparée des mammifères domestiques. Paris: Muséum Nationale d’Histoire Naturelle.

Belinchón, M.; Guallart, F. y Pérez, C. (1996): “Proceso de restauración de una escápula con inscripciones árabes grabadas (siglo ix)”. En xi Congreso de Conservación y Restauración de Bienes Culturales. Castellón: Diput. Prov. de Castellón, pp. 239-241.

Canaan, T. (1914): Aberglaube und Volksmedizin im Lande der Bibel. Abhandlungen des Hamburgischen Kolonialinstituts, 20. Hamburg: L. Friederichsen.

Carmona, R. y Martínez, V. (2010): “Un nuevo alifato sobre hueso: el ejemplar de madīnat Bāguh (Priego de Córdoba)”, Antiquitas, 22, pp. 197-205.

Cebolla, J. L.; Royo, J. I. y Rey, J. (1997): Arqueología urbana en Calatayud 1979-1997. Datos para una síntesis. Estudios de Arqueología, 1. Calatayud: Ayto. de Calatayud-Centro de Estudios Bilbilitanos-ifc.

Doménech, C. (2003): Dinares, dírhames y feluses: circulación monetaria islámica en el País Valenciano. Alicante: Univ. de Alicante.

Doménech, C. y López, E. (2008): “Los alifatos sobre hueso: un ejemplar del casco antiguo de Alicante”, Lucentum, 27, pp. 243-257.

Fernandes, I. C. F. (2009): “Palmela – um castelo e um território no período islâmico: estado da investigação e perspetivas”, Xelb, 9, pp. 393-404.

Fernández Ugalde, A. (1997): “¡Que Dios nos conserve el grano! Una interpretación de los omóplatos con inscripción árabe procedentes de yacimientos medievales”, Al-Qanṭara, 18(2), pp. 271-291.

García Biosca, J. E.; Miró, N. y Revilla, E. (2003): “Un context paleoandalusí a l’excavació de l’Arxiu Administratiu de Barcelona (1998)”. En ii Congrés d’Arqueologia Medieval i Moderna a Catalunya. Sant Cugat del Vallès: Associació Catalana per a la Recerca en Arqueologia Medieval, pp. 363-380.

García García, M. (2021): “Alimentación y cambio social en al-Andalus: nuevos aportes desde la arqueozoología”. En Retuerce, M. (ed.): Actas vi Congreso de Arqueología Medieval (España-Portugal. Alicante, 2019). Ciudad Real: Asociación Española de Arqueología Medieval, pp. 199-204.

García-Soto, E.; Ferrero, S. y Guillén. A. (2003): “Los Casares: un poblado hispanomusulmán en las serranías del norte de la provincia de Guadalajara”. En Caballero, A. y Ruiz Rodríguez, J. L. (coords.): Investigaciones arqueológicas en Castilla-La Mancha, 1996-2002. Patrimonio histórico. Arqueología, 18. Toledo: Junta de Comunidades de Castilla-La Mancha, pp. 395-408.

Gonçalves, M. J.; Moreno, M. y Pimenta, C. (2006): “‘Em nome de Deus, o Clemente, o Misericordioso’. Ossos com inscrições árabes de um arrabalde islâmico de Silves”, Xelb, 6(2), pp. 165-180.

Gróf, P. y Gróh, D. (2001): “The remains of medieval bone carvings from Visegrád”. En Choyke, A. y Bartosiewicz, L. (eds.): Crafting bone-Skeletal technologies through time and space. Proceedings of the 2nd meeting of the (icaz) Worked Bone Research Group. bar Intern. Ser., 937. Oxford: Archaeopress, pp. 281-285.

Grohmann, A. (1967): Arabische Paläographie. 1. Graz-Wien-Köln: Österreichische Akademie der Wissenschaften.

Jones, D. M. (1980): Excavations at Billingsgate Buildings, Lower Thames Street, London, 1974. London: London & Middlesex Archaeological Society.

Labarta, A. (1993): Libro de dichos maravillosos. Misceláneo morisco de magia y adivinación. Madrid: csic-Instituto de Cooperación con el Mundo Árabe.

Labarta, A. (2021): “Joyas medievales en Murcia”, Tudmir, 6, pp. 81-120.

Lajara, J. (2011): “Apuntes acerca de los materiales arqueológicos de la colección Dr. Antonio Anguiz Pajarón”, Revista de Moros y Cristianos de Ibi, pp. 310-311.

Lerma, J. V. y Barceló, C. (1985): “Arqueología urbana de Valencia: una jarrita con texto poético”, Sharq al-Andalus. Estudios Árabes, 2, pp. 175-181.

Lopes, C. y Ramalho, M. (2001): “Presença islâmica no Convento de S. Francisco de Santarém”. En Lacerda, M.; Soromenho, M.; Ramalho, M. y Lopes, C. (eds.): garb. Sítios Islâmicos do Sul Peninsular. Lisboa-Mérida: ippar-Junta de Extremadura, pp. 31-87.

Luik, L. (2016): “Bone working in the suburbs of Medieval and early modern Tallinn, Estonia”. En Vitezovic, S. (ed.): Close to the bones. Current studies in bone technology. Belgrade: Institute of Archaeology, pp. 178-187.

Macias, S.; Gaspar, V. y Valente, J. G. (2013): Castelo de Moura: escavações arqueológicas, 1989-2012. Catálogo. Moura: Câmara Municipal.

Martí, J.; Pascual, J. y Soriano, R. (coords.) (2000): L’arqueologia fa ciutat: Les excavacions de la Plaça de Cisneros. València: Ajuntament de València.

Mendívil, M. A. (2021): Alfajār assaraqusṭī: Cerámica andalusí en el Teatro romano de Zaragoza. Zaragoza: Univ. de Zaragoza.

Ocaña, M. (1970): El cúfico hispano y su evolución. Madrid: Instituto Hispano-Árabe de Cultura.

Oliva, D. y Gálvez, E. (1998): “Flauta”. En Morales, A. (coord.): Metropolis Totius Hispaniae: 750 aniversario de la incorporación de Sevilla a la corona castellana. Sevilla: Ayto. de Sevilla, pp. 200-202.

Ribera, A. (coord.) (1998): 50 años de viaje arqueológico en València. València: Ajuntament de València.

Ribera, J. (1928): Disertaciones y opúsculos. Madrid: E. Mestre. 2 vols.

Rosselló, M. (1999): “Evolució i transformació de l’espai urbà des de l’Època emiral fins l’Època Taifa: Les excavacions del c/ Comte Trènor, 12 (València)”. En Actes i Congrés d’estudis de l’Horta Nord. Meliana (1997). València: Centre d’Estudis de l’Horta Nord, pp. 57-87.

Schmid, E. (1972): Atlas of animal bones. Amsterdam-London-New York: Elsevier Publishing Company.

Serrano, M.ª L. (1999): “Excavaciones en Valencia”, Revista de Arqueología, 221, pp. 26-35.

Yzquierdo, P. (1998): “Alfabets inscrits sobre escàpules d’os”. En Giralt, J. y García Biosca, J. E. (eds.): L’Islam i Catalunya. Barcelona: Instituto de Historia Medieval de España, pp. 64-65.

Zozaya, J. (1986): “Huesos grabados con inscripciones árabes”, Boletín de la Asociación Española de Orientalistas, 22, pp. 111-126.
Blasco Martín, M., & Barceló Torres, C. (2023). Letters Drawn in Bone. Alphabets of Islamic València on Bovid Scapulae. Zephyrvs, 90, 237–260. https://doi.org/10.14201/zephyrus202290237260

Most read articles by the same author(s)

Downloads

Download data is not yet available.
+